برای اولین بار است بانک مرکزی ایران به طور عمومی برای تورم هدف‌گذاری می‌کند. هدف، نرخ تورم ۲۲ درصدی است. آیا چنین هدفی دست‌یافتنی است؟ آیا بانک مرکزی اختیار و ابزار مطمئنی برای محقق کردن این هدف را در اختیار دارد؟ آیا ۲۲ درصد تورم کمی است؟ آیا اصلا بانک مرکزی به سبک برنامه‌های چشم‌انداز و توسعه، یک عدد تخیلی را روی هوا پرتاب کرده یا واقعا طرح و برنامه‌ای واقع‌گرایانه در کار است؟
هدف‌گذاری نرخ تورم البته اقدامی پیش‌رو است. در بسیاری کشورها، شاخص‌های کلان از پیش هدف‌گذاری می‌شوند و بانک مرکزی موظف می‌شود با استفاده از ابزارهایی که در اختیار دارد، این شاخص‌ها را محقق کند.
موضوع این‌جا است که بانک مرکزی تا الان ابزارهای لازم را در دست نداشته و ناتوان بوده، وگرنه در ایران هم از سال ۱۳۹۵ برای نرخ تورم و رشد اقتصادی هدف‌گذاری شده است.
در «قانون برنامه ششم توسعه» قرار بر این شد که در فاصله سال‌های ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰، متوسط نرخ تورم ۸.۸ درصد و متوسط رشد اقتصادی سالانه ۸ درصد باشد. تا این‌جا متوسط نرخ تورم حدود ۳۰ درصد و میانگین رشد اقتصادی در سه سال گذشته کمتر از منفی ۶ درصد بوده است.
بنابراین، تا الان مشکلی به نام نبود هدف‌گذاری تورمی وجود نداشته بلکه مشکل، ناتوانی از رسیدن به اهداف بوده است.
ناکامی هدف‌گذاری از جنس برنامه توسعه دو دلیل دارد؛ یکی این که هدف‌ها تخیلی تعیین شده و می‌شوند و دوم این‌که نهادهایی مانند بانک مرکزی، استقلال و قدرت لازم برای پی‌گیری این اهداف را در اختیار ندارند.
No comments:
Post a Comment